Lisans eğitimin ardından akademisyen olmak isteyen pek çok kişi bu konuda gerekli şartları merak ediyor. Araştırmaya ve öğrenmeye hevesli olan birçok lisans mezunu özellikle bulundukları üniversitede kalmayı hayal etmektedir. İşte akademisyen nasıl olunur, üniversitede akademisyen olma şartları nelerdir gerekli bilgiler.
Günümüzün en popüler meslekleri arasında yer alan Akademisyenlik her hangi bir alanda eğitim alarak gerçekleştirilir.
Akademisyen Nasıl Olunur? Akademisyen Olmanın Aşamaları Nelerdir?
Sınav Süreci
Akademisyen olmak isteyen kişilerin lisans eğitimi bittikten sonra lisansüstü eğitim alması yani yüksek lisans yapması gerekir.
Lisansüstü eğitime hak kazanmak için okul ortalamasının 2.50'nin üstünde olması gerekir. Bu kıstas bazı okullarda 3.00 şeklindedir.
Bütün koşulları sağlayan kişi ALES ve YÖKDİL/YDS'ye girmeli ve yeterli puanları almalıdır.
ALES
- Bu sınavlardan ilki: ALES. ALES'in açılımı Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitim Giriş Sınavı'dır. Bu sınavda kişinin sayısal ve sözel yetenekleri ölçülmektedir.
- 50 Türkçe 50 Matematik sorusu yani yüz soru bulunur.
- ALES yılda üç kere yapılan bir sınavdır.
- Sınava giren kişilere 100 soru için 150 dakika verilir.
YDS / YÖKDİL
- YDS ve YÖKDİL ağırlıklı olarak İngilizce üzerinden ölçüm yapan yabancı dil sınavlarının adıdır.
- YDS'nin açılımı Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavı'dır.
- YÖKDİL ise Yükseköğretim Kurulu'nun hazırlamış olduğu yabancı dil sınavıdır.
- Yılda iki kere yapılan YÖKDİL 5 şıklı 80 soruluk bir sınavdır. Sınav süresi ise 180 dakikadır.
- YDS 2018'den itibaren yılda 3 kere yapılan bir sınavdır. 80 soru ve 150 dakikadır.
- Bu iki sınavdan birine girebilir, yeterli puanı aldığınız sınav hangisi ise başvurularınızda onu kullanabilirsiniz.
- İki sınavda denktir ve bağımsız değerlendirilirler.
Yüksek Lisans Süreci
- Kişi yukarıda anlattığımız sınavlara girip yeterli puanı aldıktan sonra istediği okula yüksek lisans başvurusu yapmalıdır.
- Okullar adayların ALES, dil puanı ve okul ortalamasının ortalamasını alarak bir liste oluştururlar.
- Bazı okullar bu listede başarılı sayılan kişilere hem yazılı sınav hem mülakat yapar.
- Bazıları sadece mülakata çağırır, yazılı sınav yapmaz.
- Mülakatta kişiye çalışmak istediği alan ve konuya dair belirleyici sorular sorulur.
- Yüksek lisans öncesinde alanınızla ilgili okuma yapmanız mülakatta faydalı olabilir.
- Yüksek lisans ders dönemi ve tez dönemi şeklinde totalde 2 yıldır, uzatanlar da olabilir.
- Fakat yüksek lisansa girdikten sonra eğer lisans bölümünüz dışında bir bölüm tercih ettiyseniz 1 yıl bilimsel hazırlık okumanız gerekebilir.
- Yüksek lisansta tezinizi yazıp savunduktan sonra onaylanırsa eğer tebrikler yüksek lisanstan mezun oldunuz.
- Sırada doktora süreci var. Eğer yüksek lisans yapmadan doktora yapmayı düşünüyorsanız lisanstan mezun olduktan sonra şartları sağlıyorsanız bütünleşik doktora başvurusu yapabilirsiniz.
Doktora Süreci
Peki, doktora süreci nasıl işler?
- Doktora başvurularında da ALES puanınız, dil puanınız ve yüksek lisans not ortalamanız değerlendirilir.
- Doktora için dil puanında asgari sınır 55'tir.
- Bu koşul bütün üniversitelerde aynıdır.
- Doktora süreleri üniversitelerin inisiyatifine bırakılsa da YÖK'ün kurallarına göre en fazla 6 yıl sürebilir.
- Yüksek lisans ya da doktora mezunu olduktan sonran araştırma görevlisi yahut öğretim üyesi olmak için başvuru yapabilirsiniz. Böylece akademisyenlik serüveniniz başlamış olur.
Nasıl Öğretim Görevlisi Olunur?
"Nasıl öğretim görevlisi olunur?" 2021 yılında da merak edilen konulardan biridir. Fakat bilmek gerekir ki öğretim görevlisi ile öğretim üyesi aynı şeyler değildir. Öğretim üyesi olanlar en az Dr. Öğretim Üyesi unvanı ile hem bilimsel araştırma yapmak hem de ders vermek için üniversitede kadro sahibi olurlar.
Doçentler, profesörler de öğretim üyesidir. Öğretim görevlilerinin ise yüksek lisans ya da doktora yapma zorunluluğu yoktur. Sadece ders vermek için üniversitede bulunurlar. Yetkin ve tecrübeli lisans mezunları da öğretim görevlisi olmak için başvuru yapabilirler. Öğretim görevlileri kadrolu değildir.
