Son dakika haberi: İşte kripto para yasasının tam metni.
Kripto paralara yasal düzenleme getiriliyor. AK Parti tarafından hazırlanan kanun teklifine baktığımızda kripto para alımı satımı şirketlerinin düzenleneceği, Türkiye'de merkezi olan şirketlerin faaliyetlerine izin verileceği ve yüzde 2'lik vergi yerine kesinti olacağı bildirildi.
Düzenlemenin tam metni şu şekilde:
MADDE gerekçeleri
MADDE 1- Madde ile 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun tammlar maddesine
uluslararası düzenlemelerle uyumlu olacak şekilde "kripto varlık", "cüzdan", "kripto varlık
hizmet sağlayıcı", "kripto varlık saklama hizmeti" ve "platform" tanımları ile Kanunun çeşitli
maddelerinde Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu ile ilgili hükümler yer
aldığından "TÜBlTAK" kısaltması eklenmektedir.
MADDE 2- Hâlihazırda Sermaye Piyasası Kanunımun 13 üncü maddesi uyarınca
sermaye piyasası araçlarının senede bağlanmaksızm kayden ihracı esas olup, kaydi sermaye
piyasası araçlanna ilişkin haklarm Merkezi Kayıt Kuruluşu nezdinde izlenmesi
gerekmektedir. Söz konusu maddeye eklenen hüküm ile sermaye piyasası araçlarmm Merkezi
Kayıt Kuruluşu sistemine dâhil olmadan kripto varlık olarak ihraç edilebilmesi için esaslar
belirlenmesine yönelik Sermaye Piyasası Kuruluna yetki verilmesi amaçlanmaktadır.
MADDE 3- Maddenin birinci fıkrası ile kripto varlık hizmet sağlayıcıların
kurulabilmesi ve faaliyete başlamaları için Sermaye Piyasası Kurulundan izin almaları
zorunlu tutulmaktadır. Fıkrada gözetim ve denetim altında olan diğer finansal kuruluşlara
benzer şekilde platformların faaliyet şartlarına, organizasyon yapılarına, sermayelerine, bilgi
sistemlerine, pay devirlerine, yöneticilerine ve personeline ilişkin esasların belirlenmesi
hususunda Sermaye Piyasası Kurulıma yetki verilmektedir.
İkinci fıkra kripto varlık hizmet sağlayıcıların sistemlerinin güvenli bir şekilde
yönetilebilmesi için gerekli düzenlemeleri yapmak, önlemleri almak ve gerekli iç kontrol
birim ve sistemlerini oluşturmakla ilgili yükümlülüklerini düzenlemektedir. Ayrıca, kripto
varlık hizmet sağlayıcıların kuruluşlarına ve/veya faaliyete başlamalarına Sermaye Piyasası
Kurulunca izin verilebilmesi için bilgi sistemleri ve teknolojik altyapıları konularında Türkiye
Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumunun belirleyeceği kriterlere uygunluk aranacak
olup, böylece bilgi sistemleri ve teknolojik altyapının güvenilirliğinin sağlanması
amaçlanmaktadır.
Üçüncü fıkra ile platformlann ortaklarına ve yönetim kurulu üyelerine ilişkin olarak
diğer sermaye piyasası kurumlarıyla benzer şekilde birtakım asgari şartlar getirilerek gerekli
mali güç ve işin gerektirdiği dürüstlük ve itibarın sağlanması amaçlanmaktadır.
Dördüncü fıkra ile platformlar üzerinden kripto varlıkların alınıp satılmasına; kripto
varlıkların takasına, transferine ve saklanmasına ilişkin usul ve esasların Sermaye Piyasası
Kurulu tarafından düzenleneceği belirtilmektedir.
Beşinci fıkra ile kripto varlık alım satım faaliyetinin özel olarak atıf yapılmış
hükümler dışında Kanunun diğer hükümlerine tabi olmadığı düzenlenmektedir. Bu suretle
kitle fonlamasmda olduğu gibi kripto varlıkların da özel birtakım hükümlerle düzenlenmesi
yöntemi benimsenmektedir. Fıkrayla sermaye piyasası araçlarına özgü haklar veren kripto
varlıklar dışındaki kripto varlıkların sermaye piyasası araçları tanımı dışında, kripto varlık
alım satım faaliyetinin de yatırım hizmet ve faaliyetleri tanımı dışında tutulması
amaçlanmaktadır.
Altıncı fıkra ile öncelikle sermaye piyasası araçlarına özgü haklar sağlayan kripto
varlıklara ilişkin olarak Sermaye Piyasası Kuruluna yetki verilmesi amaçlanmaktadır. Fıkrada
özgün blokzinciri oluşturulması konusundaki yazılım mimarisi ve buna ilişkin teknolojiyi
temsil eden kripto varlıkların satış ya da dağıtımının yapılması da düzenlenmekte, bu
kapsamda dağıtık defter teknolojisinin veya benzer bir teknolojik altyapının geliştirilmesi
suretiyle oluşturulan, değeri bu teknölojiden ayrıştırılamayan nitelikte olan kripto varlıkların
satış ya da dağıtımının yapabilmesine yönelik Sermaye Piyasası Kurulunca belirleme
yapılmasına imkân sağlanmaktadır. Bu nitelikteki kripto varhklann belirlenmesi aşamasında
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumundan ya da diğer kurum ve kuruluşlardan
teknik rapor alınması öngörülmektedir. Bu kripto varlıkların ülkemizde gelişiminin önünün
açılması, blokzinciri ekosisteminde uluslararası mukayeseli üstünlük sağlanabilmesi ve
liderlik yapılabilmesi için önem arz etmektedir.
Yedinci fıkrada diğer kurum ve kuruluşların diğer mevzuattan kaynaklanan haklarımn
saklı olduğu belirtilerek araçtan bağımsızlık ilkesine vurgu yapılmaktadır. Bu çerçevede,
kripto varlıklar taşıdıkları özelliklere ve vadettikleri haklara göre farklı kurumlann görev ve
yetki alanlarına girmeleri durumunda bu kurumların görev ve yetkilerinin ilgili kripto
varlıklara ilişkin olarak da kullanılabileceği açıkça vurgulanmaktadır. Böylelikle kripto
varlıkların ve bunları çıkaranların ülkemizin mer'i mevzuatından bağımsız olmadığı,
nitelikleri ve alıcılarına vadettikleri haklara göre muameleye tabi tutulabilecekleri ortaya
konmaktadır.
Sekizinci fıkra ile kripto varlıkların çok çeşitli olabildiği dikkate alınarak, mevcut
Kanunun bu kripto varlıklardan sermaye piyasası araçlarına özgü haklar sağlayan ya da
Sermaye Piyasası Kurulunun satış ve dağıtımma yönelik esasları belirlemesi öngörülen
dağıtık defter teknolojisinin veya benzer bir teknolojik altyapının geliştirilmesi suretiyle
oluşturulan, değeri bu teknolojiden ayrıştırılamayan nitelikte olan kripto varlıklar ile
platformlarda alım satıma konu olan kripto varlıklarla sınırlı olduğu belirtilmektedir.
Belirtilenler dışında ekosistem içerisinde yer alabilecek diğer kripto varlık türlerine bu
Kanunun uygulanmayacağına açıklık getirilmesi amaçlanmaktadır. Böylelikle ekosistemin
gelişimine kısıtlayıcı bir yaklaşımın getirilmemesi öngörülmektedir.
Dokuzuncu fıkra ile kripto varlıklarla yapılan her türlü işleme ilişkin 1567 sayılı Türk
Parasımn Kıymetini Koruma Hakkında Kanun ve Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında
32 Sayılı Karar ile ilgili ikincil mevzuat kapsamında Türk parasının kıymetinin korunması
amacıyla düzenleyici ve sınırlayıcı esasların tayin ve tespit edilebileceği belirlenmektedir.
Onuncu fıkra ile sermaye piyasası araçları ile türev araçlara ilişkin finansal
sözleşmeleri konu edinen rehin sözleşmelerine benzer şekilde kripto varlıkların da 6750 sayılı
Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunundan muaf tutulması amaçlanmaktadır.
MADDE 4- Maddenin birinci fıkrasıyla işlem koşullannm ve sunulacak hizmet
şartlarının açık ve belirli olmasını teminen, müşterilerle kripto varlık hizmet sağlayıcılar
arasında sözleşme imzalanması zorunlu tutulmakta ve sözleşme unsurlarına ilişkin belirleme
yapma yetkisi alınmaktadır. Bankalar ve aracı kurumlar gibi diğer finansal kuruluşlara tanınan
uzaktan iletişim araçlarıyla sözleşme ilişkisi kurma imkânı kripto varlık hizmet sağlayıcılara
da tanınmaktadır. Fıkrada kripto varlık hizmet sağlayıcıların müşterilere karşı sorumluluğunu
ortadan kaldıran veya sınırlandıran her türlü sözleşme şartının geçersiz olduğu düzenlenmekte
ve müşterilerin itiraz ve şikayetlerinin çözüleceği dâhili mekanizmalar oluşturulması zorunlu
kılınmaktadır. Bunlara ek olarak, 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasımn Önlenmesi
Hakkında Kanun ve alt düzenlemeleri çerçevesinde kripto varlık hizmet sağlayıcılar yükümlü
olarak belirlendiği için kimlik tespiti yükümlülüğü vurgulanmaktadır.
İkinci fıkra ile platformlarda işlem görecek kripto varlıklarla ilgili esaslar
belirlenmektedir. Kripto varlıkların merkeziyetsiz ekosisteminde çok sayıda kripto varlık
ihracı gerçekleşmekte ve bunlar dünya üzerindeki platformlarda alım satıma konu
edilmektedir. Bu kripto varlıkların bir kısmı ciddi ve tutarlı bir altyapıya sahipken, bir kısmı
hane halkımn gösterdiği yüksek ilgiden kısa vadede faydalanmayı amaçlamakta, bir kısmı ise
doğrudan suiistimal amacım taşıyabilmektedir. Kripto varlıkların merkezi bir otorite
tarafından iyi - kötü şeklinde ayrılması mümkün olmayıp, bu şekilde bir yaklaşım kripto
varlık ekosisteminin temel felsefesiyle de bağdaşmamaktadır. Kripto varlık alımı yapanlar
başarılı olacaklarını öngördükleri varlıkları risk alarak erken aşamada almak istemekte,
dolayısıyla platformlarda işlem görecek kripto varlıkların çok kısıtlayıcı bir şekilde
belirlenmesi gelecekteki fırsatlara engel olunması olarak algılanabilmektedir. Bu noktada
sistem içerisinde bir denge unsuru sağlayabilmek bakımından platformlara nezdlerinde işlem
görecek kripto varlıklann belirlenmesine ve bunlarm işlem görmesinin sonlanduilmasma ilişkin
yazılı prosedür oluşturma zorunluluğu getirilmekte ve bu konuda ilave ilke ve esaslan düzenleme
yetkisi Sermaye Piyasası Kuruluna verilmektedir. Belirlenecek ilke ve esaslarda, Türkiye
Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumunun ve gerekli görülecek diğer kurum ve
kuruluşlarm görüşlerinin de alınması suretiyle teknolojik kriterlere yer verilmesine de imkân
sağlanmaktadır. Fıkrada ilave olarak, bir kripto varlığın platformlarda işlem görmesinin,
bunların kamuca tekeffülü anlamı gelmediği vurgulanarak kripto varlık satın alan kişilerin
aldıkları risklerle sorumlu olacakları belirtilmektedir.
Üçüncü fıkra ile platformlarda fiyat oluşumu ve piyasa bozucu eylemlerle ilgili
hususlar düzenlenmektedir. Kripto varlıklarda fiyat oluşumu konusunda genel kabul görmüş
yaklaşımlar ve referans noktalan bulunmamaktadır. Esasen uluslararası çatı kuruluş ya da
ülke otoriteleri tarafından hazırlanan raporlarda, kripto varlıkların değerine temel oluşturan
unsurlann tam belirli olmaması, anonimite ve merkeziyetsizlik gereği şeffaf olmayan
mülkiyet bakiyesi dağılımları, işlemlerin gerçekleştiği platformlann bir kısmının faaliyet
göstermek için düzenlenme seviyesi yetersiz ülkeleri tercih etmeleri gibi sebeplerle kripto
varlıklar tanımsal olarak manipülatif kabul edilmektedir. Mukimlik prensibinin geçerli
olmayabildiği, merkeziyetsizliğin esas olarak görüldüğü kripto varlık alım satım piyasalannda
aynı varlıklar eşanh olarak birden fazla ülke piyasasında işlem görebilmekte, farklı
platformlarda oluşan fiyatlar diğer platform fiyatlarım da etkileyebilmekte, arbitraj amaçlı
işlemler yaygın olarak görülmektedir. Bu kapsamda kripto varlıkların bu Özellikleri dikkate
alınarak yurt dışı piyasalarda da yaygın işlem gören ve fiyatı yurt dışında oluşan kripto
varlıklar 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunundaki piyasa bozucu eylemlere yönelik
hükümlerin kapsamı dışında tutulmaktadır. Bununla birlikte, platformlara nezdlerinde
gerçekleşen işlemlerin güvenilir, şeffaf, etkin, istikrarlı, adil, dürüst ve rekabetçi bir şekilde
gerçekleşmesinin sağlanması yükümlülüğü getirilmektedir. Ayrıca, platformlar piyasa bozucu
nitelikte eylem ve işlemlerin tespit edilmesi ve önlenmesi amacıyla gözetim sistemi kurmakla
yükümlü kılınmaktadır.
Dördüncü fıkra ile müşteriler ve kripto varlık alım satım platformları arasındaki olası
uyuşmazlıkların çözümünde, genel hükümlerin uygulanacağı belirtilmektedir. Kripto varlıklar
sermaye piyasası aracı tanımı dışında tutulduğundan, kripto varlıkların Yatırımcı Tazmin
Merkezi tarafından yürütülen tazmin hükümleri kapsamı dışında olduğu düzenlenmektedir.
Beşinci fıkra ile platformlarda gerçekleşen tüm transfer işlemlerinin kayıt altına
alınmasına yönelik yükümlülük getirilerek, platform nezdindeki hareketler bakımından
uluslararası ilkelere uygun şekilde şeffaflık sağlanması amaçlanmaktadır. Bu kapsamda,
uluslararası kuruluşlar tarafından belirlenen kurallara uygun olarak kripto varlık transfer
işlemlerinde Sermaye Piyasası Kurulu ve Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı
tarafından yapılan düzenlemelere uyulması öngörülmektedir.
Altıncı fıkra ile kripto varlıkların saklanması konusundaki temel ilkeler
belirlenmektedir. Mevcut durumda ülkemizdeki platformlar nezdinde hesap açan müşterilere
cüzdan adreslerinin açık anahtarları verilmekte olup, cüzdandan harcama ve transfer hakkı
sağlayan özel anahtarlar platformlarda bulunmaktadır. Dolayısıyla, cüzdan adreslerinin
kontrolü platformlarca sağlanmaktadır. Müşteriler tarafından hesaba yatırılan nakit ve kripto
varlık tutarları, platformlann banka hesaplarına ve kontrolü platformlarda olan cüzdanlara
aktarılmaktadır. Aktarılan tutarlar karşılığında platform üzerinde müşteriler adına kaydi TL ve
kripto varlık bakiyeleri oluşturulmaktadır. Müşterilerin platforma girecekleri talimatlar
suretiyle kripto varlıklarını platform dışmdald kendi kontrollerindeki cüzdanlara aktarmaları
mümkün olabilmektedir. Öte yandan kısa süreli fiyat hareketlerinden faydalanmaya çalışan
müşteriler soğuk cüzdanlanndan alım satım platformlarına varlık aktarılması operasyonel
süreçlere ve zamana tabi olduğu için bu yöntemi çok tercih etmemekte, varlıklarım genel
olarak platform kontrolündeki cüzdanlarda bırakmaktadır. Varlıkların müşterilerin kendi
cüzdanlarında ya da güvenli üçüncü bir tarafta tutulması durumunda suiistimal riskleri
azalacaktır. Bu çerçevede, fıkrada müşterilerin varlıklarını kendi cüzdanlarında
bulundurmalarının esas olduğu belirtilmektedir. Müşterilerin kendi cüzdanlarında
bulundurmayı tercih etmedikleri varlıkların ve nakitlerin ise platformlar dışmda nitelikleri
belirlenecek üçüncü taraflarca saklanmasının suiistimal riskini azaltacağı değerlendirilerek
kripto varlıklara yönelik saklama hizmetinin Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yapılacak
düzenleme uyarınca yetkilendirilmiş ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu
tarafından uygun görülen bankalarca veya Sermaye Piyasası Kurulunca belirlenen diğer
kuruluşlarca sunulmasına yönelik düzenleme yapılmaktadır.
Yedinci fıkra ile müşteri nakitlerinin ve kripto varlıklanmn kripto varlık hizmet
saglayıcılann varlıklanndan ayn olarak tutulmasına yönelik düzenleme yapılmaktadır.
Aynca, kripto varlık hizmet sağlayıcıların borçları nedeniyle müşterilerin nakit ve kripto
varlıklarımn haczedilemeyeceği, rehnedilemeyeceği ve üzerlerine ihtiyati tedbir
konulamayacağı düzenlenerek, müşteri varlıklarının koruma altına alınması amaçlanmaktadır.
Sekizinci fıkra ile Sermaye Piyasası Kuruluna kripto varlıklara yönelik yatırım
danışmanlığı ve portföy yöneticiliği konusunda ilke ve esas belirleme yetkisi verilmektedir.
Dokuzuncu fıkra ile kripto varlık alım satım platformlarımn yayın, ilan, reklam ve
du5aırulan ile her türlü ticari iletişimleriyle ilgili esasları belirleme yetkisi Sermaye Piyasası
Kuruluna tanınmaktadır.
Onuncu fıkra ile düzenleme altında olan diğer finansal kuruluşlara benzer şekilde,
kripto varlık hizmet sağlayıcılara icra edecekleri faaliyetleri gösterir yetki belgesi verilmesi
düzenlenmektedir
MADDE 5- Kripto varlık hizmet sağlayıcıların bankalar nezdinde tutulmakta olan
müşteri nakitlerinin, hizmet sağlayıcıların malvarlıgından ayrı izlenmesi amaçlanmaktadır.
Kanunun 46 ncı maddesinde bankalar nezdinde tutulan müşteri nakitleriyle ilgili usul ve
esaslarda da müşterilerin haklarını güçlendirme amaçlı değişiklik yapılması öngörülerek
maddeye iki fıkra eklenmekte ve söz konusu fıkralarda bankalar nezdinde tutulmakta olan
müşterilere ait nakitlerin, yatırım kuruluşlarının malvarlıgından ayrı izlenmesine yasal altyapı
kazandırılması ve Sermaye Piyasası Kurulu tarafından bu hesapların izlenebilir hâle gelmesi
hedeflenmektedir.
MADDE 6- Maddeyle kitle fonlama platformlarımn ve kripto varlık hizmet
sağlayıcılarm Türkiye Sermaye Piyasaları Birliğine üye olmaları zorunlu tutularak, bir meslek
kuruluşu bünyesinde temsil edilmeleri ve böylelikle sektörle tek bir ortak nokta üzerinden
iletişim kurulabilmesi sağlanmaktadır. Ayrıca, sektörlerin kendi öz disiplinini sağlamasında
Türkiye Sermaye Piyasaları Birliğinin öz düzenleyici fonksiyonundan yararlamiması
amaçlanmaktadır.
MADDE 7- Madde ile izinsiz sermaye piyasası faaliyetlerinin, internet aracılığı ile
yürütüldüğünün tespit edilmesi hâlinde uygulanacak tedbirlerde değişiklik yapılmaktadır.
13/10/2022 tarihli ve 7418 sayılı Kanunun 32 nci maddesiyle 5651 sayılı İnternet Ortamında
Yapılan Yayınların Düzenlenmesi Ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele
Edilmesi Hakkında Kanunun 8 inci maddesinin dördüncü fıkrasında değişiklik yapılarak,
gelişen teknoloji ile birlikte, internet ortamında işlenen suça konu yayınların içerik veya yer
sağlayıcısının belirlenmesinde yaşanan sorunlar nedeniyle içeriğin çıkaniması ve/veya
erişimin engellenmesi kararı verilebilecek suçlarda, yurt içi-yurt dışı ayrımımn kaldırılmış
olmasına uygun olarak, izinsiz sermaye piyasası faaliyetlerinin internet aracılığıyla
yürütülmesinde de yurt içi-yurt dışı ayrımı kaldırılmaktadır. Uygulanacak tedbirlere,
teknolojik gelişmeler dikkate alındığında erişiminin engellenmesi tedbirinin her durumda
uygulanamaması sebebiyle içeriğin çıkarılması tedbiri de eklenmektedir. Ayrıca, sermaye
piyasası mevzuatı çerçevesinde karar alma yetkisi Sermaye Piyasası Kurulunda olduğundan
erişimin engellenmesi ve içeriğin çıkarılması kararlarımn Sermaye Piyasası Kurulu tarafından
alınması ve uygulanmak üzere Erişim Sağlayıcıları Birliğine bildirilmesi şeklinde değişiklik
yapılmaktadır. Kurulun tüm kararlarına karşı idari yargı yolu açık olduğundan, erişimin
engellenmesi ve/veya içeriğin çıkarılması kararlarına karşı yargı yolu da açıktır.
MADDE 8- Madde ile kripto varlık hizmet sağlayıcıların hukuka aykırı faaliyet ve
işlemlerinde uygulanacak tedbirler için Kanunun 96 ncı maddesi; izinsiz kripto varlık hizmet
sağlayıcılığı faaliyetinde uygulanacak tedbirler için Kanunun 99 uncu maddesi; izinsiz kripto
varlık hizmet sağlayıcılığı faaliyetinde bulunanların ilan, reklam ve açıklamalarına ilişkin
olarak Kanunun 100 üncü maddesinin birinci fıkrası hükümlerinin uygulanacağı düzenlenerek
bahsi geçen işlemlere yönelik tedbirler getirilmektedir. Maddede ilave olarak, kripto varlık
hizmet sağlayıcıların faaliyetlerinden kaynaklanan nakit ödeme ve kripto varlık teslim
yükümlülüklerinin yerine getirilememesi ile Kurulca belirlenen esaslara ya da yasaklara aykırı
olarak internet üzerinden ilan, reklam ve duyuru yapıldığına ilişkin bilgi edinilmesi hâllerinde
uygulanacak tedbirlere yer verilmektedir. İlaveten, Kurulca belirlenen esaslara aykırı olarak
kripto varlıklara yönelik yatırım danışmanlığı ve/veya portföy yöneticiliği yapılması ve yurt
dışında yerleşik platformlar tarafından Türkiye'de yerleşik kişilere yönelik faaliyette
bulunulması durumunda uygulanacak tedbirlerin düzenlenmesi amaçlanmıştır.
MADDE 9- Madde ile platformlar nezdinde gerçekleştirilecek denetim faaliyetlerine
yönelik yetki Sermaye Piyasası Kuruluna tamnmaktadır. Ayrıca, kripto varlıkların
niteliklerinin ve platformların jûirüttüğü faaliyetlerin teknoloji yoğun olması sebebiyle
denetimlere bakanlıklara bağlı, ilgili, ilişkili kurum ve kuruluşlar ile diğer kamu
kurumlarından personelin de (Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu personeli
gibi) katılımının sağlanması amaçlanmaktadır.
İkinci fıkra ile kripto varlık hizmet sağlayıcıların mali yapıları ve bilgi sistemleri
konularındaki bağımsız denetim esaslarının belirlenmesi konusunda Sermaye Piyasası
Kuruluna yetki tanınmaktadır. Hizmet sağlayıcıların mali durumlannm yanı sıra faaliyetlerini
yürütmekte oldukları teknolojik altyapı ve sistemlerin sağlıklı bir şekilde işlemesinin
sağlanması amacıyla bilgi sistemleri denetimine ilişkin esasların Türkiye Bilimsel ve
Teknolojik Araştırma Kurumu ve gerekli görülen diğer kurum ve kuruluşların görüşleri
çerçevesinde belirleneceği düzenlenmektedir. Söz konusu denetimlere kamu personelinin de
izleyici sıfatıyla katılımına yönelik esaslar belirlenmekte olup, böylece yeni gelişen bu
alandaki bilgi ve tecrübe birikiminin pekişmesi amaçlanmaktadır.
Üçüncü fıkra ile kripto varlık hizmet sağlayıcıların hukuka aykın faaliyetleri
neticesinde yükümlülüklerini yerine getirememeleri hâlinde sorumlu oldukları; platform
yönetim kurulu üyelerinin de kusurlarına ve durumun gereklerine göre sorumlu tutulacakları
ve şahsi sorumluluk kapsamında zimmet hükümlerine tabi olacakları hususu belirtilmektedir.
Dördüncü fıkrada siber saldın, bilgi güvenliği ihlali gibi fiillerden kripto varlık hizmet
sağlayıcıların 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 71 inci maddesi kapsamında sorumlu
olduklan; platform yönetim kurulu üyelerinin de kusurlarına ve durumun gereklerine göre
sorumlu tutulacakları ve şahsi sorumluluk kapsamında zimmet hükümlerine tabi olacakları
hususu belirtilmektedir. Ancak, hizmet sağlayıcıların kusuru olmaksızın sunulan hizmetlerde
yaşanan kesintilerden kaynaklanan, geçici bir süre emir iletilememesi ya da işlem/transfer
yapılamaması gibi durumlar kapsam dışında bırakılmaktadır.
Beşinci fıkrada kripto varlık hizmet sağlayıcılara idari para cezası verilebilmesine
yönelik düzenleme yapılmaktadır. Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının Kanunda atıf yapılan
hükümler dışında Kanunun diğer hükümlerine tabi olmayacağı 35/B maddesinin beşinci
fıkrasında düzenlendiğinden idari para cezalarımn ne şekilde tesis edileceğine açıklık
getirilmesi amaçlanmaktadır.
Altıncı fıkra ile Kanunun 111, 112, 113 ve 115 inci maddelerine atıf yapılarak "bilgi,
belge vermeme, denetimin engellenmesi suçu", "yasal defterlerde, muhasebe kayıtlarında,
fmansal raporlarda usulsüzlük suçu", "denetimde talep edilen bilgiler hakkında sır saklama
yükümlülüklerine uyulmaması suçu" kripto varlık hizmet sağlayıcılar bakımından da
öngörülmekte, 115 inci maddeye yapılan atıfla savcılıklara yazılı başvuru ve soruşturma
usullerine açıklık getirilmesi amaçlanmaktadır. Aynca, sermaye piyasası araçlarına özgü
haklar sağlayan kripto varlıklar dışında Kurulca esasları belirlenmesi öngörülen kripto
varlıkların Kanuna ve ilgili düzenlemelere aykırı şekilde satış ve dağıtımının yapılması
halinde Kanunun 91 ve 92 nci madde hükümlerinde öngörülen tedbirlerin uygulanabilmesi ve
söz konusu aykırılıklarda Kanunun 109 uncu maddesinde öngörülen yaptınmlarm
uygulanması amacıyla düzenleme yapılmaktadır.
Yedinci fıkra ile nakit ve kripto varlıklara ilişkin tedbir, haciz gibi idari ve adli
taleplerin yerine getirilmesinde yaşanabilecek belirsizliği önlemek amacıyla, bu işlemlerin
kripto varlık hizmet sağlayıcılar tarafından yerine getirilmesi düzenlenmektedir. Düzenleme
ile müşterilere ait nakit ve kripto varlıklara ilişkin tedbir, haciz ve benzeri her türlü idari ve
adli taleplerin münhasıran kripto varlık hizmet sağlayıcıları tarafından yerine getirilmesi, bu
varlıkların bilişim sistemleri vasıtasıyla sorgulanması ve elektronik ortamda haczinin 2004
sayılı İcra ve İflas Kanunun 78 inci maddesinin uygulanması suretiyle gerçekleştirmesi
amaçlanmaktadır. Bilindiği gibi, borçlusu tarafından süresinde ödenmeyen alacaklann Devlet
eliyle takip ve tahsil edilerek alacaklısına ödenmesine ilişkin genel icra hukuku uygulamasını
2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu düzenlemektedir. Özel bazı alacakların takibi ise 6183 sayılı
Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun kapsammda yapılmaktadır. 6183 sayılı
Kanunun "Kanunun şümulü" başlıklı 1 inci maddesi hükmünden de anlaşılacağı üzere;
Devlete, il özel idarelerine veya belediyelerin vergi, resim, harç, ceza tahkik ve takiplerine ait
muhakeme masrafı, vergi cezası, para cezası gibi asli, gecikme zammı, faiz gibi fer'i amme
alacakları ile akitten, haksız fiil ve haksız iktisaptan doğanlar dışında kalan ve amme
hizmetleri tatbikatından mütevellit olan diğer alacakları 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre
takip edilmektedir. Bu itibarla, 6183 sayılı Kanun hükümleri uygulanmak suretiyle
alacaklarım takip edecek idareler tarafından da, nakit ve kripto varlıkların bilişim sistemleri
vasıtasıyla sorgulanması ve elektronik ortamda haczedilebilmesinin sağlanması
amaçlanmaktadır. Aynca, nakit ve kripto varlıklara adli makamlarca el konulması hâlinde, el
konulan varlıklann cüzdanlarda muhafazasının ne şekilde yapılacağına açıklık getirilmesi
amaçlanmaktadır.
MADDE 10- Madde ile Kanunda yer alan bilgi suiistimali ve piyasa dolandırıcılığı
incelemelerinde uygulanacak tedbirlerin piyasa bozucu eylemler için de uygulanabilmesi ve
Kanunun 104, 106 ve 107 nci maddelerinde yer alan fiiller için yürütülecek denetimlerde,
internet ve sosyal medyanın vasıta olarak kullanıldığının anlaşılması durumunda, söz konusu
internet sitesine erişimin engellenmesinin ve/veya sosyal medya içeriğinin çıkarılmasının
sağlanması, bu yolla yatınmcılarm hak ve menfaatlerinin korunması amaçlanmaktadır.
MADDE 11- Madde ile 6362 sayılı Kanunim 103 üncü maddesinin birinci fıkrasında
değişikliğe gidilerek aykınlıklann tespitinde ve uygulanacak yaptırımlarda dikkate alınacak
finansal tablolar belirtilmekte, ceza üst sınırının tespitinde esas alınacak brüt satış hasılatı ile
vergi öncesi kârın belirlenmesine ilişkin usul ve esaslan düzenleme yetkisi Sermaye Piyasası
Kuruluna tanınmaktadır. Öte yandan, maddeye eklenen fıkra ile, hakkında idari para cezası
tesis edilecek ilgili kişinin gider kalemlerinin taraflar arasında serbestçe belirlenebildiği ve
tesis edilecek idari para cezaları ya da örtülü kazanç olarak aktarılan tutar ile herhangi bir
illiyet bağının bulunmadığı göz önünde bulundurularak, söz konusu gider kalemlerinin 6362
sayılı Kanunun 103 ve 104 üncü maddelerinde belirtilen menfaat hesaplamalarında dikkate
alınmaması ile menfaat hesabında karın realize edilip edilmediğine bakılmadığı hususunun
mevzuatta netleştirilmesi amaçlanmaktadır. Bu şekilde idari para cezaları ya da örtülü kazanç
olarak aktarılan tutara ilişkin menfaat hesaplamaları daha kolay ve hızlı yapılabilecek ve
incelemelerin hızlı sonuçlanması caydırıcılığı artıracaktır.
MADDE 12- Madde ile, izinsiz faaliyetlerin engellenmesi amacıyla, Sermaye Piyasası
Kurulundan izin almaksızın kripto varlık hizmet sağlayıcısı olarak faaliyet yürütenlere ceza
öngörülmektedir.
MADDE 13- Madde ile, 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununda
öngörülen zimmet hükümleri esas alınarak görevi nedeniyle kendisine tevdi edilmiş olan veya
koruma, saklama ve gözetimiyle yükümlü olduğu para veya para yerine geçen evrak veya
senetleri, diğer mallan veya kripto varlıkları kendisinin ya da başkasının zimmetine geçiren
kripto varlık hizmet sağlayıcı yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile diğer mensuplarına ceza
öngörülerek, müşteri varlıklarına yönelik usulsüz işlemlerin önüne geçilmesi
amaçlanmaktadır. Kripto varlıkların müşterilerin kendi cüzdanlarında değil, hizmet
sağlayıcılarda tutulması halinde kötü niyetli hareket edildiğinde izinin takip edilmesi ve
yatırımcıların korunması için gerekli işlemlerin yapılması oldukça güçtür. Bu konuda
dünyada bilinen ilk olumsuz örnek Japonya'da 2014 yılında MT.GOX platformunda yaşanmış
olup, o tarih itibariyle 450 milyon ABD doları değerli kripto varlıklar suiistimale uğramıştır.
Yakın dönemde ABD'de FTX isimli platform müşterilere ait kripto varlıkları kendilerinden
habersiz olarak çeşitli işlemlerde kullanması ve zarar etmesi sonucu müşterilerine karşı olan
yükümlülüklerini yerine getiremez duruma düşmüştür. İlk anda hesaplanan zarar 10 milyar
ABD doları olup, ABD yargısında davalar devam etmektedir. Ülkemizde de Thodex vakası
olmuş, platform müşterilerine karşı olan kripto varlık yükümlülüklerini yerine getirememiş,
platformun kurucu ortağı yurtdışına firar etmiş ve mağduriyetlere sebep olmuştur. Bu
kapsamda kripto varlıkların kendine özgü yapısı sebebiyle işlemlerin geri döndürülemez
nitelikte olması ve varlıkların takibinde yaşanan zorluklar dikkate alınarak madde ile cezai
hükümler diğer finansal kurumlara göre daha ağır tutulmuştur.
MADDE 14- Madde ile, zimmet suçunu işleyenlerin şahsi sorumluluklarına gidilerek
Sermaye Piyasası Kurulunım talebi üzerine müşterilere verdikleri zararla sınırlı olarak
bunların doğrudan şahsen iflaslarına mahkemece karar verilebileceği düzenlenmektedir.
MADDE 15- Madde ile, zimmet suçunun niteliği ve neden olabileceği mağduriyetler
dikkate alınarak hâlihazırda Kanunda bulunan soruşturma usullerinden farklı özel bir
soruşturma usulüne tabi olması sağlanmaktadır.
MADDE 16- Madde ile Kanunun 130 uncu maddesine eklenecek yeni beşinci fıkra ile
kripto varlık alım satım platformlarının gelirlerinden Sermaye Piyasası Kuruluna ve Türkiye
Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumuna ödenecek pay düzenlenmektedir. Söz konusu
fıkrada Kurulun borsa gelirlerinden pay almasma ilişkin Kanun hükmünün 27/3/2015 tarihli
ve 6637 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına
Dair Kanunun 12 nci maddesi ile değiştirilmeden önceki hâli esas alınmaktadır.
MADDE 17- Madde ile, Kanunun yürürlüğe girmesi ile birlikte kripto varlık hizmet
sağlayıcıların yetkilendirilme süreçleri ve başvuru süreleri, süresi içerisinde başvurmayan
kuruluşlar hakkında uygulanacak hükümler ile ikincil düzenlemenin yürürlüğüne yönelik
geçiş hükümleri düzenlenmektedir.
SERMAYE PİYASASI KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ
MADDE 1- 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 3 üncü
maddesine aşağıdaki bentler eklenmiştir.
"aa) Cüzdan: Kripto varlıkların transfer edilebilmesini ve bu varlıkların ya da bu
varlıklara ilişkin özel ve açık anahtarların çevrim içi veya çevrim dışı olarak depolanmasını
sağlayan yazılım, donanım, sistem ya da uygulamaları,
bb) Kripto varlık: Dağıtık defter teknolojisi veya benzer bir teknoloji kullanılarak
elektronik olarak oluşturulup saklanabilen, dijital ağlar üzerinden dağıtımı yapılan ve değer
veya hak ifade edebilen gayri maddi varlıkları,
cc) Kripto varlık hizmet sağlayıcı: Platformları, kripto varlık saklama hizmeti
sağlayan kuruluşları ve bu Kanuna dayanılarak yapılacak düzenlemelerde kripto varlıkların
ilk satış ya da dağıtımı dahil olmak üzere kripto varlıklarla ilgili olarak hizmet sağlamak üzere
belirlenmiş diğer kuruluşları,
çç) Kripto varlık saklama hizmeti: Platform müşterilerinin kripto varlıklarımn veya bu
varlıklara ilişkin cüzdandan transfer hakkı sağlayan özel anahtarların saklanmasını,
yönetimini veya Kurulca belirlenecek diğer saklama hizmetlerini,
dd) Platform: Kripto varlık alım satım, ilk satış ya da dağıtım, takas, transfer, bunların
gerektirdiği saklama ve belirlenebilecek diğer işlemlerin bir veya daha fazlasının
gerçekleştirildiği kuruluşları,
ee) TÜBİTAK: Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumunu,"
MADDE 2- 6362 sayılı Kanunun 13 üncü maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki
cümleler eklenmiştir.
"Kurul, sermaye piyasası araçlarının bu madde hükümlerine göre kayden ihraç edilerek MKK
tarafından izlenmesi yerine, kripto varlık olarak ihracına ve bunların oluşturulup saklandıklan
hizmet sağlayıcılar tarafından sunulan elektronik ortam nezdinde kayden izlenmesine ilişkin
esaslar belirleyebilir. Sermaye piyasası araçlarının kripto varlık olarak ihracı hâlinde; hakların
izlenmesi, üçüncü kişilere karşı ileri sürülebilmesi ve devredilmesinde, bunların oluşturulup
saklandıkları elektronik ortamdaki kayıtlar esas alınır. Kurul bu elektronik ortamdaki
kayıtlarla MKK sistemi arasında entegrasyon sağlanmasını zorunlu tutabilir. Bu fıkramn
uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Kurul tarafından belirlenir."
MADDE 3- 6362 sayılı Kanuna 35/A maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki
madde eklenmiştir.
"Kripto varlık hizmet sağlayıcıları ve kripto varlıklara ilişkin hükümler
MADDE 35/B - (1) Kripto varlık hizmet sağlayıcıların kurulabilmesi ve faaliyete
başlaması için Kuruldan izin alınması zorunlu olup, bunlar münhasıran Kurulca belirlenecek
faaliyetleri yerine getirir. Bunların kuruluşlarına ve faaliyete başlamalarına, ortaklanna,
yöneticilerine, personeline, organizasyonuna, sermayelerine ve sermaye yeterliliğine,
yükümlülüklerine, bilgi sistemleri ve teknolojik altyapılanna, pay devirlerine, yapabilecekleri
faaliyetlere, faaliyetlerinin geçici veya sürekli olarak durdurulmasma ilişkin esaslar ile
faaliyetleri sırasında uymaları gereken diğer ilke ve esaslar Kurul tarafından belirlenir. Pay
devirlerinde Kurul izninin alınması zorunludur. Bu fıkra uyarınca yapılan düzenlemelere
aykırı olarak gerçekleştirilen devirler pay defterine kaydolunmaz ve bu hükme aykırı olarak
pay defterine yapılan kayıtlar hükümsüzdür.
(2) Kripto varlık hizmet sağlayıcıları, sistemlerinin güvenli bir şekilde yönetilebilmesi
için gerekli düzenlemeleri yapmak, önlemleri almak ve gerekli iç kontrol birim ve sistemlerini
oluşturmakla yükümlüdür. Kripto varlık hizmet sağlayıcıların kuruluşlarına ve/veya faaliyete
başlamalarına Kurulca izin verilebilmesi için bilgi sistemleri ve teknolojik altyapıları
konularında TÜBİTAK'ın belirleyeceği kriterlere uygunluk aramr.
(3) (a) Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının ortaklarının;
1) 2004 sayılı Kanun veya diğer mevzuat hükümlerine göre müflis olmaması,
konkordato ilan etmiş olmaması, uzlaşma suretiyle yeniden yapılandırma başvurusunun tasdik
edilmiş olmaması ya da hakkında iflasın ertelenmesi kararı verilmiş olmaması,
2) Tasfiyeye tabi tutulan bankerler ile iradi tasfiye haricinde faaliyet izni iptal edilmiş
faktoring, finansal kiralama, finansman, tasarruf finansman, varlık yönetim, sigorta,
reasürans, emeklilik şirketleri ve ödeme sistemi işleticileri, ödeme hizmeti sağlayıcıları ile
para ve sermaye piyasalarında faaliyet gösteren kurumlarda doğrudan veya dolaylı olarak
yüzde on veya daha fazla paya sahip olmaması veya kontrolü elinde bulundurmaması,
3) Taksirli suçlar hariç olmak üzere affa uğramış olsalar bile mülga 1/3/1926 tarihli ve
765 sayılı Türk Ceza Kanunu, 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu veya diğer
kanunlar uyarınca basit veya nitelikli zimmet, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık,
sahtecilik, güveni kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı suçlar ile istimal ve istihlâk
kaçakçılığı dışında kalan kaçakçılık suçlarından, resmî ihale ve alım satımlara fesat
karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, bilişim sistemini engelleme, bozma, verileri yok
etme veya değiştirme, banka veya kredi kartlarının kötüye kullamiması, suçtan kaynaklanan
malvarlığı değerlerini aklama suçlarından, terörizmin finansmanı ve 27/12/2020 tarihli ve
7262 sayılı Kitle imha Silahlannın Yayılmasımn Finansmanımn Önlenmesine İlişkin
Kanunun 5 inci maddesinde sayılan suçlardan veya Devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlar
ile egemenlik alametlerine ve organlarının saygınlığına karşı suçlardan, Devletin güvenliğine
karşı suçlardan. Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine ve milli savunmaya karşı
suçlardan. Devlet sırlarım açığa vurma suçu ile Devlet sırlarına karşı suçlardan ve
•casusluktan, yabancı devletlerle olan ilişkilere karşı suçlardan, 12/4/1991 tarihli ve 3713
sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamındaki suçlardan, vergi kaçakçılığı suçlarından veya
bu suçlara iştirakten hükümlü bulunmaması, kasten işlenen bir suçtan dolayı beş yıl veya daha
fazla süreyle hapis cezasına mahkûm olmaması ya da bu Kanunda yazılı suçlardan
kesinleşmiş mahkûmiyetinin bulunmaması,
4) Kanunun 101 inci maddesinin birinci fıkrasımn (a) bendi uyarınca işlem yasaklı
olmaması,
5) Gerekli mali güç ve işin gerektirdiği dürüstlük ve itibara sahip bulunması,
6) Ortaklık yapısımn şeffaf ve açık olması,
şarttır.
(b) Yönetim kurulu üyelerinin ve yönetim kurulu üyesi olmaksızın kripto varlık hizmet
sağlayıcıyı temsile yetkili kişilerin bu fıkramn (a) bendinde yer alan mali güç şartı hariç
ortaklar için öngörülen şartları taşımaları zorunludur.
(c) Kripto varlık hizmet sağlayıcının dağıtılabilir kârının yansından fazlasım tek başma
alma hakkını haiz olan veya şirket esas sözleşmesi uyarınca yönetim kurulunda üye sayısının
yarısından fazlasını seçme veya aday gösterme şeklinde temsil edilme hakkına sahip olan
gerçek kişilerin (a) bendinde yer alan şartlan taşımaları zorunludur.
(ç) Kripto varlık hizmet sağlayıcının tüzel kişi kurucu ortaklarının sermayesinin veya
oy haklanmn doğrudan veya dolaylı olarak yüzde on veya daha fazlasını temsil eden payları
ile bu oramn altında olsa dahi yönetim kurulunda temsil edilme hakkı veren imtiyazlı
paylarına sahip ortaklarının da (a) bendinde yer alan şartları taşımaları zorunludur. Kuruluştan
sonraki ortaklık yapısı değişikliklerinde, kripto varlık hizmet sağlayıcının sermayesinin veya
oy haklarının doğrudan veya dolaylı olarak yüzde on veya daha fazlasını temsil eden payları
ile bu oranın altında olsa dahi yönetim kurulunda temsil edilme hakkı veren imtiyazlı
paylarına sahip tüzel kişi ortaklarının, sermayesinin veya oy haklarının doğrudan veya dolaylı
olarak yüzde on veya daha fazlasım temsil eden payları ile bu oramn altında olsa dahi
yönetim kurulunda temsil edilme hakkı veren imtiyazlı paylarına sahip ortaklarının da (a)
bendinde yer alan şartları taşımaları zorunludur.
(d) Kripto varlık hizmet sağlayıcının sermayesinin veya oy haklarının doğrudan veya
dolaylı olarak yüzde on veya daha fazlasını temsil eden payları ile bu oranın altında olsa dahi
yönetim kurulunda temsil edilme hakkı veren imtiyazlı paylarına sahip gerçek ve tüzel kişi
ortaklan ile (ç) bendinde belirtilen ortakların, (a) bendinin (5) numaralı alt bendi hariç olmak
üzere, (a) bendinde belirtilen nitelikleri kaybetmeleri hâlinde, sahip oldukları payları (a)
bendinde belirtilen şartları sağlayan kişilere altı ay içinde devretmeleri gerekir. Söz konusu
süre içinde devredilecek paylara düşen oy haklarının kimlerce ve nasıl kullanılacağı Kurul
tarafından belirlenir.
(4) Platformlar üzerinden kripto varlıkların alımp satılmasına ve ilk satış ya da
dağıtımımn yapılmasına; kripto varlıkların takasına, transferine ve saklanmasına ilişkin usul
ve esaslar Kurul tarafından düzenlenir.
(5) Kripto varlık hizmet sağlayıcıları bu Kanunda atıf yapılan hükümler dışında bu
Kanunun diğer hükümlerine tabi değildir. Kanunun 35/B, 35/C ve 99/B maddelerinde
düzenlenip açıklık bulunmayan ya da uygulamanın yönlendirilmesi gereken hususlarda bu
Kanunun 128 inci maddesinin ikinci fıkrası kapsamında Kurul düzenleyici işlemler tesis
ederek ve özel nitelikli kararlar alarak uygulamayı düzenlemeye ve yönlendirmeye yetkilidir.
Kanunun 35/B, 35/C ve 99/B maddeleri uyarınca Kurulca bankalara yükümlülük getirecek
düzenlemeler için Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun görüşü alınır.
(6) Sermaye piyasası araçlarına özgü haklar sağlayan kripto varlıklara ilişkin olarak
düzenleyici işlemler tesis etmek, özel ve genel nitelikte kararlar almak ve tedbir ve yaptırım
uygulamak konusunda Kurul yetkilidir. Kurul, sermaye piyasası araçlarına özgü haklar
sağlayan kripto varlıklar dışında, dağıtık defter teknolojisinin veya benzer bir teknolojik
altyapının geliştirilmesi suretiyle oluşturulan, değeri bu teknolojiden ayrıştırılamayan nitelikte
olan kripto varlıkların satış ya da dağıtımının. Kanunun sermaye piyasası araçlarıyla ilgili
hükümlerine tabi olmaksızın platformlar nezdinde yapılabilmesi konusunda esaslar
belirleyebilir. Bu esaslara tabi olacak kripto varlıkları belirleme aşamasında teknik kriterler
açısından değerlendirme yapmak üzere TÜBİTAK'tan ya da bakanlıklara bağlı, ilgili, ilişkili
kurum ve kuruluşlar ile diğer kamu kurumlarından teknik rapor isteyebilir. Bu kapsamda bir
kripto varlığın teknolojik Özelliklerinin uygun görülmesi ve bunların satış ya da dağıtımına
izin verilmesi bunların kamuca tekeffîilü anlamına gelmez. Bu kripto varlıkların satış ya da
dağıtımının yapılması suretiyle halktan para toplayanlar ile bunlara fon sağlayanlar arasındaki
ilişkiler genel hükümlere tabidir. Bu işlemler sırasında Kurulca belirlenecek şekilde
hazırlanan ve ilan edilen her türlü bilgilendirme dokümanını imzalayan gerçek ve tüzel kişiler
bu dokümanlarda yer alan yanlış, yanıltıcı veya eksik bilgilerden kaynaklanan zararlardan
müteselsilen sorumludur.
(7) Kurum ve kuruluşların, kripto varlıklara ilişkin olarak diğer mevzuattan
kaynaklanan görev ve yetkileri saklıdır.
(8) Bu maddenin altmcı fıkrasında belirtilen nitelikteki kripto varlıklar ile 35/C
maddesinin ikinci fıkrasındaki esaslar dâhilinde platformlarda işlem gören kripto varlıklar
dışındaki kripto varlıklara bu Kanun uygulanmaz.
(9) Kripto varlıklarla yapılan her türlü işleme ilişkin 20/2/1930 tarihli ve 1567 sayılı
Türk Parasımn Ki5nnetini Koruma Hakkında Kanun ve ilgili mevzuat hükümleri saklıdır.
(10) Kripto varhklan konu edinen rehin sözleşmelerine, 20/10/2016 tarihli ve 6750
sayılı Ticari İşlemlerde Taşmır Rehni Kanunu uygulanmaz."
MADDE 4- 6362 sayılı Kanuna 35/A maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki
madde eklenmiştir.
"Kripto varlık hizmet sağlayıcıların faaliyetlerine ve kripto varlıkların transfer ve
saklamasına ilişkin esaslar
MADDE 35/C - (1) Kripto varlık hizmet sağlayıcıları ile bunlarda işlem yapmak
isteyen müşteriler arasında imzalanan sözleşmeler yazılı şekilde veya uzaktan iletişim
araçlarının kullanılması suretiyle mesafeli olarak ya da mesafeli olsun olmasın Kurulun yazılı
şeklin yerine geçebileceğini belirlediği ve bir bilişim veya elektronik haberleşme cihazı
üzerinden gerçekleştirilecek ve müşteri kimliğinin doğrulanmasına imkân verecek yöntemler
yoluyla kurulabilir ve buna ilişkin usul ve esaslar Kurul tarafından belirlenir. Kurul kripto
varlık hizmet sağlayıcılarla müşterileri arasında sözleşmelerin düzenlenmesine, kapsamına,
değiştirilmesine, ücret ve masraflara, sözleşmenin sona ermesine ve feshine ve bu
sözleşmelerin içeriğinde yer alması gereken asgari hususlara ilişkin belirlemeler yapabilir.
Kripto varlık hizmet sağlayıcıların müşterilerine karşı sorumluluğunu ortadan kaldıran veya
sınırlandıran her türlü sözleşme şartı geçersizdir. Platformlar müşterilerinin işlemlerine ilişkin
itirazlarını ve şikayetlerini etkin şekilde çözecek dâhili mekanizmalar kurmakla yükümlüdür.
Kripto varlık hizmet sağlayıcılar müşterilerin kimliklerini, 11/10/2006 tarihli ve 5549 sayılı
Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanım ve ilgili diğer mevzuat hükümleri
kapsammda tespit etmekle yükümlüdür.
(2) Platformlarca kendi nezdlerinde işlem görecek veya ve ilk satış ya da dağıtımı
yapılacak kripto varlıkların belirlenmesine ve bunların işlem görmesinin sonlandırılmasma
ilişkin yazılı listeleme prosedürü oluşturulması zorunlu olup, bu konuda Kurul tarafından ilke
ve esaslar düzenlenebilir. Belirlenecek ilke ve esaslarda, TÜBİTAK'ın ya da gerekli görülen
diğer kurum ve kuruluşların görüşü alınarak kripto varlıkların teknolojik özelliklerine ilişkin
teknik kriterlere yer verilebilir. Bir kripto varlığın platformlarca listelenmiş olması bunların
kamuca tekeffülü anlamına gelmez.
(3) Platformlarda fiyatlar serbestçe oluşur. Kurulca yurt dışı piyasalarda yaygın olarak
işlem gördüğü değerlendirilen ve fiyatı yurt dışı piyasalarda da oluşan kripto varlıklara ilişkin
işlemler hariç olmak üzere, platformlarda gerçekleştirilen makul ve ekonomik bir gerekçeyle
açıklanamayan ve platform nezdindeki işlemlerin güven, açıklık ve istikrar içinde çalışmasını
bozacak nitelikteki eylem ve işlemlere ilişkin bu Kanunun 104 üncü maddesi hükümleri
uygulanır. Platformlar işlemlerin güvenilir, şeffaf, etkin, istikrarlı, adil, dürüst ve rekabetçi bir
şekilde gerçekleşmesinin sağlanması ve piyasa bozucu nitelikte eylem ve işlemlerin tespit
edilmesi, önlenmesi ve tekrarlanmaması amacıyla emir ve işlem esaslarım belirler,
bünyelerinde gerekli gözetim sistemini kurar ve her türlü önleyici tedbirleri alır. Platformlar
nezdlerinde gerçekleştirilen piyasa bozucu nitelikte eylem ve işlemlere ilişkin olarak tespitleri
yapmak, bu nitelikteki eylem ve işlemleri gerçekleştiren hesapların kısıtlanması, durdurulması
ve kapatılması dâhil olmak üzere gerekli tedbirleri almak ve ulaşılan tespitleri rapora
bağlayarak Kurula bildirmekle yükümlüdür.
(4) Platformlar ile bunların müşterileri arasındaki ilişkiler ve platformlarda
gerçekleştirilen işlemler nedeniyle taraflar arasında oluşan uyuşmazlıklar genel hükümlere
tabidir. Platformlara Kurul tarafından faaliyet izni verilmiş olması, işlemlerin kamunun
güvencesi altında olduğu anlamına gelmez. Kripto varhidar bu Kanunun 82 nci maddesinde
düzenlenen yatırımcı tazmin hükümlerine tabi değildir.
(5) Müşterilerin kripto varlık transferlerinin gerçekleştirildiği cüzdanlara ve fon
transferlerinin gerçekleştirildiği hesaplara ilişkin kayıtlar kripto varlık hizmet sağlayıcılar
tarafından güvenli, erişilebilir ve takip edilebilir şekilde tutulur. Tüm işlem kayıtlarının
bütünlüğü, doğruluğu ve gizliliği sağlanır. Müşterilerin kripto varlık transfer işlemlerinde
Kurul ve Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı tarafından yapılan düzenlemelere uyulur.
Bu düzenlemelerde transfer mesajlarında gönderici ve alıcıya ilişkin olarak yer alması
öngörülen bilgi ve veriler kripto varlık hizmet sağlayıcılar tarafından yine düzenlemelerde
belirlenen sürelerde güvenli bir şekilde gönderilir. Bu amaçla dağıtık defter teknolojisi,
başkaca bağımsız bir mesajlaşma platformu veya uygulama ara yüzü gibi mesajlaşmaya
imkân veren yazılım uygulamaları ve teknolojik araçlar kullanılabilir.
(6) Platformların müşterilerine ait kripto varlıkların müşterilerin kendi cüzdanlarında
bulundurulması esastır. Müşterilerin kendi cüzdanlannda bulundurmayı tercih etmedikleri
kripto varlıklara ilişkin saklama hizmetinin, Kurul tarafından yapılacak düzenleme uyarınca
yetkilendirilmiş ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu tarafından uygun görülen
bankalarca veya Kurulca kripto varlık saklama hizmeti sunma konusunda yetkilendirilmiş
diğer kuruluşlarca sunulması ve müşterilere ait nakitlerin bankalarda tutulması zorunludur.
Kurul, her bir kripto varlık için veya bunların dayandığı teknolojik özellikler ya da kripto
varlıkların nitelik ve nicelikleri kapsamında saklama konusunda ayrı esaslar belirlemeye
yetkilidir.
(7) Müşterilere ait nakit ve kripto varlıklar, kripto varlık hizmet sağlayıcıların
malvarlığından ayrı olup, kayıtlar da bu hükme uygun olarak tutulur. Müşterilerin her ne
suretle olursa olsun kripto varlık hizmet sağlayıcıları nezdinde bulunan nakit ve kripto
varlıklan, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının borçları nedeniyle, kripto varlık hizmet
sağlayıcılarımn mal varlığı ise müşterilerin borçları nedeniyle kamu alacaklan için olsa dahi
haczedilemez, rehnedilemez, iflas masasına dâhil edilemez ve üzerlerine ihtiyati tedbir
konulamaz. Kripto varlık hizmet sağlayıcılar tarafından müşteri nakitlerinin bankalarda
tutulmasına ilişkin olarak bu Kanunun 46 ncı maddesinin yedi ve sekizinci fıkralan kripto
varlık hizmet sağlayıcıları bakımından da uygulanır.
(8) Kripto varlıklara yönelik yatırım danışmanlığı ve portföy yöneticiliği yapılmasına
ilişkin usul ve esaslar Kurulca belirlenir.
(9) Kripto varlık hizmet sağlayıcılar yayın, ilan, reklam ve duyuruları ile her türlü
ticari iletişimle ilgili olarak Kurulca belirlenen esaslara uyar.
(10) Kripto varlık hizmet sağlayıcılara icra edecekleri faaliyetleri gösteren yetki
belgesi verilir. Bankalar için Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun uygun görüşü
aranır."
MADDE 5- 6362 sayılı Kanunun 46 ncı maddesine aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
"(2) Bankalar nezdinde tutulmakta olan müşteri nakitlerinin ilgili yatırım kuruluşu
müşterileri için açılacak olan münferit hesap veya hesaplarda, yatırım kuruluşunun kendi
nakit varlığından ayrı olarak izlenmesi esastır. Müşteri hesaplarımn bankalarda
nemalandırılmasma ilişkin esaslar Kurulca belirlenir. Müşteri hesapları kredi teminatı olarak
gösterilemez, bu hesaplar üzerinde yatırım kuruluşu lehine blokaj, rehin ve benzeri takyidat
tesis edilemez. Bankaların bu kapsamdaki sorumluluğu yatırım kuruluşlarınca yapılan
bildirimlerle sınırlıdır. Bu hesaplarda bakiyesi yer alan müşterilerle ilgili tedbir, haciz ve
benzeri her türlü idari ve adli talepler münhasıran ilgili yatırım kuruluşuna bildirilir ve yatırım
kuruluşu tarafından yerine getirilir.
(8) Yatınm kuruluşlannca müşteri nakitleri için bankalar nezdinde açılan hesaplar
banka muhasebesinde ayrı bir hesapta izlenir. Bankalar yatırım kuruluşu müşteri nakitlerinin
kaydedildiği hesaplara ilişkin olarak Kurulca belirlenen şekilde ve sıklıkta Kurula bildirim
yapmak zorundadır. Bu yükümlülük Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafmdan
Kurula tahsis edilen bir sistem yoluyla da yerine getirilebilir."
MADDE 6- 6362 sayılı Kanunun 74 üncü maddesinin birinci fıkrasına "sermaye
piyasalarında faaliyet gösteren kurumlardan Kurulca uygun görülenler" ibaresinden sonra
gelmek üzere "ile kitle fonlama platformları ve kripto varlık hizmet sağlayıcıları" ibaresi
eklenmiştir
MADDE 7- 6362 sayılı Kanunun 99 uncu maddesinin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde
ve dördüncü fıkrasında yer alan "Kurulun başvurusu üzerine Bilgi Teknolojileri ve İletişim
Kurumu, ilgili internet sitesine erişimi engeller" ibaresi "internet aracılığıyla yapılan
yayınlarla ilgili olarak içeriğin çıkarılmasına ve/veya erişimin engellenmesine Kurul
tarafmdan karar verilir. Karar uygulanmak üzere Erişim Sağlayıcıları Birliğine gönderilir"
şeklinde değiştirilmiştir.
"(3) İzinsiz sermaye piyasası faaliyetlerinin, internet aracılığı ile yürütüldüğü tespit
edildiğinde; internet aracılığıyla yapılan yayınlarla ilgili olarak içeriğin çıkarılmasına ve/veya
erişimin engellenmesine Kurul tarafından karar verilir. Karar uygulanmak üzere Erişim
Sağlayıcıları Birliğine gönderilir."
MADDE 8- 6362 sayılı Kanuna 99 uncu maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki
madde eklenmiştir.
"Kripto varlık hizmet sağlayıcıların faaliyetlerinde uygulanacak tedbirler
MADDE 99/A - (1) Kripto varlık hizmet sağlayıcıların hukuka aykırı faaliyet ve
işlemlerinde uygulanacak tedbirler için bu Kanunun 96 ncı maddesi; izinsiz kripto varlık
hizmet sağlayıcılığı faaliyetinde uygulanacak tedbirler için bu Kanunun 99 uncu maddesi;
izinsiz kripto varlık hizmet sağlayıcılığı faaliyetinde bulunanlann ilan, reklam ve açıklamaları
ile her türlü ticari iletişimlerine ilişkin olarak bu Kanunun 100 üncü maddesinin birinci fıkrası
hükümleri uygulanır. Yurt dışında yerleşik platformlar tarafından Türkiye'de yerleşik kişilere
yönelik faaliyette bulunulması ya da Kurulca yapılacak düzenlemeler kapsamında kripto
varlıklara ilişkin yasaklanmış bir faaliyetin Türkiye'de yerleşik kişilere sunulması da izinsiz
kripto varlık hizmet sağlayıcılığı sayılır. Yurt dışında yerleşik platformlar tarafından
Türkiye'de iş yeri açılması, Türkçe internet sitesi oluşturulması, sunulan kripto varlık
hizmetlerine ilişkin olarak doğrudan ve/veya Türkiye'de yerleşik kişi ya da kurumlar
aracılığıyla tanıtım ve pazarlama faaliyetlerinde bulunulması durumlarından herhangi birinin
varlığı hâlinde faaliyetlerin Türkiye'de yerleşik kişilere yönelik olduğu kabul edilir.
Faaliyetlerin Türkiye'de yerleşik kişilere yönelik olduğunun tespitine ilişkin ilave kıstaslar
Kurul tarafından belirlenebilir.
(2) Kurul, kripto varlık hizmet sağlayıcıların faaliyetlerinden kaynaklanan nakit ödeme
ve kripto varlık teslim yükümlülüklerini yerine getiremediği veya kısa sürede yerine
getiremeyeceği ya da bunlardan bağımsız olarak mali yapılarımn ciddi surette zayıflamakta
olduğu ya da mali durumunun taahhütlerini karşılayamayacak kadar zayıflamış olduğunun
tespiti hâlinde üç ayı geçmemek üzere verilecek uygun süre içinde mali yapılarının
güçlendirilmesini istemeye ya da herhangi bir süre vermeksizin doğrudan kripto varlık hizmet
sağlayıcılarının faaliyetlerini geçici olarak durdurmaya; faaliyet yetkilerini kaldırmaya;
sorumluluğu tespit edilen yöneticilerin ve çalışanların imza yetkilerini sımrlamaya veya
kaldırmaya yetkilidir. Bu fıkra uyannca faaliyetleri geçici olarak durdurulan kripto varlık
hizmet sağlayıcıları için bu Kanunun 97 nci maddesinin üçüncü fıkrası hükümleri uygulanır.
(3) Aşağıdaki hâllerde Kurul internet aracılığıyla yapılan yayınlarla ilgili olarak içeriğin
çıkarılmasına ve/veya erişimin engellenmesine karar verir. Karar uygulanmak üzere Erişim
Sağlayıcıları Birliğine gönderilir.
a) Kurulca belirlenen esaslara ya da yasaklara aykırı olarak internet üzerinden ilan,
reklam ve duyuru yapıldığına ilişkin bilgi edinilmesi.
b) Kurulca belirlenen esaslara aykırı olarak kripto varlıklara yönelik yatırım
danışmanlığı ve/veya portföy yöneticiliği yapıldığına ilişkin bilgi edinilmesi.
c) İzin alınmaksızın kripto varlık hizmet sağlayıcılığı faaliyetinin internet aracılığıyla
yapıldığının Kurulca tespit edilmesi.
(4) Üçüncü fıkranın (a) bendi saklı kalmak kaydıyla, Kurulca belirlenen esaslara aykırı
olarak internet dışındaki mecralardan ilan, reklam ve dujaıru yapıldığının tespiti hâlinde,
sorumluların ilgili mevzuat uyarınca ilan ve reklamları durdurulabilir, kanuna aykırı
belgeleriyle, ilan ve reklamlan toplatılabilir. Söz konusu işlemler mahallin en büyük mülkî
idare amirinin bildirimi üzerine işyeri açma ve çalışma ruhsatlarına ilişkin mevzuatta
belirlenen yetkili idareler tarafından yerine getirilir."
MADDE 9- 6362 sayılı Kanuna 99 uncu maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki
madde eklenmiştir.
"Kripto varlık hizmet sağlayıcıların denetimi ve uygulanacak yaptırımlar
MADDE 99/B - (1) Kripto varlık hizmet sağlayıcıların Kanuna ve ilgili mevzuata
uygunluğunun denetimi konusunda Kanunun 88, 89 ve 90 mcı maddeleri uygulamr. Kripto
varlık hizmet sağlayıcıların Kanuna ve ilgili mevzuata uygunluğunun denetiminde Kanunun
88 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca belirlenen yetkiyi haiz olarak Kurul personeli ile
birlikte denetim faaliyeti icra etmek ya da kendi düzenlemelerinin imkân verdiği şekilde
denetim faaliyeti yürütenlere teknik destek verecek şekilde meslek personeli olma şartı
aranmaksızın nezaret etmek üzere Kurulun talebi üzerine bakanlıklara bağlı, ilgili, ilişkili
kurum ve kuruluşlar ile diğer kamu kurumlarından bu kurum ve kuruluşların onayı ile
personel görevlendirilebilir. Bu Kanun uyarınca görevlendirilenler bakımından da Kanunun
89, 90, 111 ve 113 üncü maddeleri uygulanır.
(2) Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının mali denetimi ve bilgi sistemleri bağımsız
denetimi Kurulca ilan edilen listede yer alan bağımsız denetim kuruluşlarınca yapılır. Bilgi
sistemleri denetimine ilişkin ilave usul ve esaslar TÜBİTAK ya da gerekli görülen diğer
kurum ve kuruluşların görüşü alınarak Kurulca belirlenir. Kurul personeli ve bu maddenin
birinci fıkrası kapsamında görevlendirilen diğer personel, Kurulca belirlenecek program
çerçevesinde yetkili kuruluşlar tarafından yapılacak bilgi sistemleri denetimlerinin her
aşamasma, denetçi bağımsızlığı ilkesini zedelemeksizin izleyici sıfatı ile eşlik edebilir. Bu
şekilde denetime katılanlar bağımsız denetim kuruluşlarının ulaştığı denetim sonuçlanyla
ilgili bir sorumluluk taşımaz ve yetkili kuruluşun bilgi birikimini şahsına veya bir başka
yetkili kuruluşa çıkar sağlamak için kullanamaz.
(3) BCripto varlık hizmet sağlayıcılarının hukuka aykırı faaliyetleri ile nakit ödeme
ve/veya kripto varlık teslim yükümlülüklerini yerine getirememesinden kaynaklanan
zararlardan kripto varlık hizmet sağlayıcıları sorumludur. Zararın kripto varlık hizmet
sağlayıcılarından tazmin edilememesi veya edilemeyeceğinin açıkça belli olması hâlinde;
kripto varlık hizmet sağlayıcı mensupları kusurlarına ve durumun.gereklerine göre zararlar
kendilerine yükletilebildiği ölçüde sorumlu olup, şahsi sorumlulukla ilgili olarak bu Kanunun
11 O/B maddesi uygulanır.
(4) Kripto varlık hizmet sağlayıcıları bilişim sistemlerinin işletilmesi, her türlü siber
saldırı, bilgi güvenliği ihlalleri gibi fiillerden veya personelin her türlü davramşmdan
kaynaklanan kripto varlık kayıplarından 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar
Kanununun 71 inci maddesi kapsamında sorumludur. Kayıplann kripto varlık hizmet
sağlayıcılarından tazmin edilememesi veya edilemeyeceğinin açıkça belli olması hâlinde;
kripto varlık hizmet sağlayıcı mensupları kusurlarına ve durumun gereklerine göre kayıplar
kendilerine yükletilebildiği ölçüde sorumlu olup, şahsi sorumlulukla ilgili olarak bu Kanunun
11 O/B maddesi hükümleri uygulanır. Hizmet sağlayıcıların kusuru olmaksızın sunulan
hizmetlerde yaşanan kesintilerden kaynaklanan, geçici bir süre emir iletilememesi ya da
işlem/transfer yapılamaması hâlleri ve benzeri hâllerde ortaya çıkan zararlar bu fıkra
kapsamında değerlendirilmez.
(5) Kanunun 35/B ve 35/C maddelerine ya da Kurulca yapılacak düzenlemelere aykırı
fiillerde bulunanlara bu Kanunun 103 ve 105 inci maddeleri uyannca idari para cezası
uygulanır.
(6) Kripto varhk hizmet sağlayıcılar hakkında bu Kanunun 111, 112, 113 ve 115 inci
maddeleri uygulanır. Bu Kanunun 35/B maddesinin altıncı fıkrası kapsamında sermaye
piyasası araçlarına özgü haklar sağlayan kripto varlıklar dışında Kurulca esaslan belirlenmesi
öngörülen kripto varlıkların Kanuna ve ilgili düzenlemelere aykın şekilde satış ya da
dağıtımının yapılması halinde Kanunun 91 ve 92 nci madde hükümlerinde öngörülen tedbirler
uygulanabilir. Söz konusu aykırılıklarda Kanunun 109 uncu maddesinde öngörülen
yaptırımlar uygulanır.
(7) Müşterilere ait nakit ve kripto varlıklara ilişkin tedbir, haciz ve benzeri her türlü
idari ve adli talepler münhasıran kripto varhk hizmet sağlayıcıları tarafından yerine getirilir.
Nakit ve kripto varlıkların bilişim sistemleri vasıtasıyla sorgulanması ve elektronik ortamda
haczi hakkında 2004 sayılı Kanunun 78 inci maddesi uygulanır. 21/7/1953 tarihli ve 6183
sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre takip edilecek
alacaklar için de bilişim sistemleri vasıtasıyla sorgulama yapılabilir ve elektronik ortamda
haciz tatbik edilebilir. Müşterilere ait nakit ve kripto varlıklara adli makamlarca el konulması
hâlinde, el konulan varhklann Kurulca yetkilendirilmiş saklama hizmeti sağlayan kuruluşlar
nezdinde oluşturulan cüzdanlarda muhafazası için gerekli tüm işlemler adli makamlarca tesis
edilir."
MADDE 10- 6362 sayılı Kanunun 101 inci maddesinin başlığı "Piyasa bozucu
eylemler, bilgi suistimali ve piyasa dolandırıcılığı incelemelerinde uygulanacak tedbirler"
şeklinde değiştirilmiş, birinci fıkrasına "Kurul," ibaresinden sonra gelmek üzere "104 üncü,"
ibaresi ve maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
"(3) Bu Kanunun 104, 106 ve 107 nci maddeleri uyannca gerçekleştirilen inceleme ve
denetimler kapsamında, Kurulca internet aracılığıyla yapılan yayınlarla ilgili olarak içeriğin
çıkarılmasına ve/veya erişimin engellenmesine karar verilebilir. Bu durumda karar
uygulanmak üzere Erişim Sağlayıcıları Birliğine gönderilir."
MADDE 11- 6362 sayılı Kanunun 103 üncü maddesinin birinci fıkrasına "bu fikranın
birinci cümlesinde yer alan asgari miktardan az olmamak üzere" ibaresinden sonra gelmek
üzere "aykırılık tarihinden önceki son" ibaresi ile fıkraya aşağıdaki cümle ve maddeye
aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
"Tüzel kişiliğin niteliğine göre, brüt satış hasılatı ile vergi öncesi kârın belirlenmesine ilişkin
usul ve esaslar Kurulca düzenlenir.
(9) Bu maddede ve Kanunun 104 üncü maddesinde belirtilen menfaat hesaplamalarında;
kişinin menfaatin elde edilmesiyle bağlantılı işlemler ve faaliyetlerde ödediği komisyonlar,
vergiler, kredi faizleri, damşmanlık ücretleri ve Kurulca benzer kapsamda olduğu
değerlendirilen diğer maliyetleri dikkate alınmaksızın ve elde edilen menfaatin nakde çevrilip
çevrilmediğine bakılmaksızın hesaplama yapılır. Alım satım işlemleriyle ilgili olarak
yapılacak menfaat hesaplamalarında dikkate alınacak fiyatlar, maliyet yöntemleri ile diğer
hususlara ilişkin esaslar Kurulca belirlenir."
MADDE 12- 6362 sayılı Kanuna 109 uncu maddesinden sonra gelmek üzere
aşağıdaki madde eklenmiştir
"izinsiz kripto varlık hizmet sağlayıcılığı faaliyeti
MADDE 109/A - (1) İzin almaksızın kripto varlık hizmet sağlayıcısı olarak faaliyet
yürüttüğü tespit edilen gerçek kişiler ve tüzel kişilerin yetkilileri üç yıldan beş yıla kadar
hapis ve beş bin günden on bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılırlar."
MADDE 13- 6362 sayılı Kanuna 110 uncu maddesinden sonra gelmek üzere
aşağıdaki madde eklenmiştir.
"Kripto varlık hizmet sağlayıcılarda zimmet
MADDE 11 O/A - (1) Kripto varlık hizmet sağlayıcı görevi nedeniyle kendisine tevdi
edilmiş olan veya koruma, saklama ve gözetimiyle yükümlü olduğu para veya para yerine
geçen evrak veya senetleri, diğer malları veya kripto varlıkları kendisinin ya da başkasının
zimmetine geçiren kripto varlık hizmet sağlayıcı yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile diğer
mensuplan, sekiz yıldan on dört yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezası ile
cezalandırılacakları gibi kripto varlık hizmet sağlayıcının zaranm tazmine mahkûm edilirler.
(2) Suçun, zimmetin açığa çıkmamasını sağlamaya yönelik hileli davranışlarla
işlenmesi hâlinde faile on dört yıldan yirmi yıla kadar hapis ve yirmi bin güne kadar adli para
cezası verilir. Ancak, adli para cezasının miktarı kripto varlık hizmet sağlayıcının ve
müşterilerinin uğradığı zararın üç katından az olamaz.
(3) Faaliyet izni kaldırılan bir kripto varlık hizmet sağlayıcının; hukuken veya fiilen
yönetim veya kontrolünü elinde bulundurmuş olan gerçek kişi ortaklarımn, kripto varlık
hizmet sağlayıcının ya da müşterilerinin kaynaklannı, her ne suretle olursa olsun kripto varlık
hizmet sağlayıcının emin bir şekilde çalışmasım tehlikeye düşürecek şekilde doğrudan veya
dolaylı olarak kendilerinin veya başkalarının menfaatlerine kullandırmak suretiyle, kripto
varlık hizmet sağlayıcıyı veya müşterilerini zarara uğratmalan zimmet olarak kabul edilir. Bu
fiilleri işleyenler hakkında on iki yıldan yirmi iki yıla kadar hapis ve yirmi bin güne kadar adli
para cezasına hükmolunur; ancak, adli para cezasının miktarı kripto varlık hizmet sağlayıcının
ve müşterilerinin uğradığı zararın üç katından az olamaz. Ayrıca, meydana gelen zararın
müteselsilen ödettirilmesine karar verilir.
(4) Soruşturma başlamadan önce, zimmete geçirilen para veya para yerine geçen evrak
veya senetlerin, diğer mallann veya kripto varlıkların aynen iade edilmesi veya uğranılan
zararm tamamen tazmin edilmesi hâlinde, verilecek cezanın üçte ikisi indirilir.
(5) Kovuşturma başlamadan önce, gönüllü olarak, zimmete geçirilen para veya para
yerine geçen evrak veya senetlerin, diğer malların veya kripto varlıkların aynen iade edilmesi
veya uğranılan zararın tamamen tazmin edilmesi hâlinde, verilecek cezanın yansı indirilir. Bu
durumun hükümden önce gerçekleşmesi hâlinde, verilecek cezanın üçte biri indirilir.
(6) Zimmet suçunun konusunu oluşturan para veya para yerine geçen evrak veya
senetleri veya diğer malların veya kripto varlıkların suçun işlendiği tarihteki değerinin azlığı
nedeniyle verilecek ceza üçte birden yarıya kadar indirilir.
(7) Bu maddenin uygulanmasında kontrol 5411 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinde
tanımlanan kontrolü ifade eder."
MADDE 14- 6362 sayılı Kanuna 110 uncu maddesinden sonra gelmek üzere
aşağıdaki madde eklenmiştir.
"Kripto varlıklara ilişkin şahsi sorumluluk
MADDE 110/B - (1) BCripto varlık hizmet saglayıcımn bu Kanunun 110/A maddesi
kapsamında zimmet sayılan karar ve işlemler gerçekleştirdiği tespit edilen yönetim kurulu
başkan ve üyeleri, diğer mensupları, hukuken veya fiilen yönetim veya kontrolünü elinde
bulundurmuş olan gerçek kişi ortaklarımn müşterilere verdikleri zararla sımrlı olarak zimmete
geçirildiği tespit edilen tutardan öncelikli olarak karşılanmasını sağlamak amacıyla şahsi
sorumluluklan yoluna gidilerek, Kurulun talebi üzerine doğrudan şahsen iflaslarına
mahkemece karar verilebilir. Bu karar ve işlemler üçüncü kişilere menfaat temini amacıyla
yapıldığı takdirde, menfaat temin eden kişiler hakkında da temin ettikleri menfaat üzerinden
uygulanır. Haklarında şahsi iflas kararı verilenlerin aktiflerinden nakit olanlar doğrudan
doğruya, olmayanlar ise paraya çevrilmek suretiyle, müşterilerin zararlarımn ödenmesinde
kullamlır. Aktiflerden öncelikle müşteri zararları ödenir. Müşteri zararlarımn tamamının
karşılanamaması hâlinde garameten ödeme yapılır. Müşteri zararları tamamen karşılandıktan
sonra artan kısım haklarında şahsi iflas kararı verilenlere iade edilir. Bu madde hükmüne göre
iflası istenenler hakkında mahkemece 2004 sayılı Kanunun 257 nci ve izleyen maddeleri
hükümleri uygulanır."
MADDE 15- 6362 sayılı Kanuna 115 inci maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki
madde eklenmiştir.
"Kripto varlıkların zimmet suçuna özel soruşturma usulü
MADDE 115/A - (1) Bu Kanunun 110/A maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen
suçtan dolayı soruşturma ve kovuşturmalar Kurulun yazılı bildirimi üzerine veya
gecikilmesinde sakınca görülen hâllerde re'sen Cumhuriyet savcılarınca yapılır ve Kurul
haberdar edilir. Başvuru üzerine kamu davası açılması hâlinde iddianamenin kabulü ile
birlikte, bir örneği Kurula tebliğ edilir ve Kurul aynı zamanda katılan sıfatını kazanır.
(2) Bu maddenin birinci fıkrası uyarınca başlatılan soruşturmalar neticesinde
kovuşturmaya yer olmadığına karar verilirse, bu karar ilgisine göre Kurula ve soruşturmanın
tarafı ilgililere tebliğ edilir. Kurul ve ilgililer kendisine tebliğ edilen bu kararlara karşı
4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununa göre itiraza yetkilidir. Kamu
davası açılması hâlinde, iddianamenin bir örneği Kurula tebliğ edilir.
(3) Bu Kanunda tammlanan zimmet suçuna ait davalar, fiilin işlendiği yerin bağlı
olduğu ilin adıyla anılan (1) numaralı ağır ceza mahkemelerinde görülür. Gerekli görülen
yerlerde Adalet Bakanlığının teklifi üzerine Hâkimler ve Savcılar Kurulunca bu tür suçlara
bakmak üzere o yerlerdeki diğer ağır ceza mahkemeleri de görevlendirilebilir.
(4) Bu Kanunun 110/A maddesinin üçüncü fıkrası kapsamına giren suçların
soruşturma ve kovuşturmalarında 5411 sayılı Kanunun 166 ncı maddesinde yer alan hükümler
tatbik olunur.
(5) Bu Kanunun 110/A maddesinde yazılı suçlardan dolayı mahkûm olanlar, Hazineye
olan borçları ve tazminatları ödemediği veya bu borçlar ve tazminatlar malvarlıklarından
tahsil olunamadığı sürece, bunlar hakkında koşullu salıverilme hükümleri uygulanmaz.
(6) Bu Kanunun 110/A maddesinde tammlanan suç bakımından, 5271 sayılı Kanımun
128 inci maddesinde yer alan el koyma ve 133 üncü maddesinde yer alan şirket yönetimi için
kayyım tayini tedbirlerine ilişkin hükümler uygulanabilir."
MADDE 16- 6362 sayılı Kanunun 130 uncu maddesinin dördüncü fikrasmdan sonra
gelmek üzere aşağıdaki fikra eklenmiş ve diğer fikralar buna göre teselsül ettirilmiştir.
"(5) Her yıl platformlarm bir önceki yılki faiz gelirleri hariç tüm gelirlerinin yüzde biri
Kurul, yüzde biri de TÜBİTAK bütçesine ilgili yılın Mayıs ayı sonuna kadar ödenerek gelir
olarak kaydedilir. Bu fıkraya göre yapılacak tahakkuk ve ödemelerle ilgili diğer esaslar
Kurulca belirlenir."
MADDE 17- 6362 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
"Kripto varlık hizmet sağlayıcılara ilişkin geçiş hükümleri
GEÇİCİ MADDE 11 - (1) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte kripto varlık hizmet
Bağlayıcılığı faaliyeti yürütenler, yürürlük tarihinden itibaren bir ay içinde, Kurulca
belirlenecek belgelerle Kurula başvuruda bulunarak, Kanunun 35/B ve 35/C maddeleri
hükümleri uyarınca çıkarılacak ikincil düzenlemelerde öngörülecek şartları sağlayarak
faaliyet izni almak üzere gerekli başvuruları yapacaklarına veya müşteri hak ve menfaatlerini
zarara uğratmadan üç ay içerisinde tasfiye kararı alacaklanna ve tasfiye sürecinde yeni
müşteri kabul etmeyeceklerine dair bir beyan sunmak zorundadır. Kanunun yürürlüğü
sonrasında faaliyete başlamak isteyenler faaliyetlerine başlamadan önce Kurula başvuruda
bulunarak ikincil düzenlemelerde öngörülecek şartları sağlayarak faaliyet izni almak üzere
gerekli başvurulan yapacaklarını beyan ederler. Bu fıkra kapsamında Kurula yapılan
başvurular Kurul internet sitesinde ilan edilir. Tasfiye olacak kuruluşlar bu durumu internet
sitelerinde duyururlar, ayrıca müşterilerine elektronik posta, kısa mesaj, telefon ve benzeri
iletişim araçları ile bildirirler.
(2) Birinci fıkrada belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyenler hakkında Kanunun
99/A ve 109/A maddesi hükümleri uygulanabilir. Tasfiyeye gitmeyi tercih eden ya da
belirlenen süre içerisinde Kurula başvuru yapmayan kuruluşlarda hesapları bulunan
müşterilerin transfer taleplerinin yerine getirilmemesi 109/A maddesi kapsamında izinsiz
hizmet sağlayıcılığı faaliyeti suçunu oluşturur. Bu transfer talepleriyle ilgili ortaya çıkacak
uyuşmazlıklarda genel hükümler uygulanır.
(3) Bu Kanun uyarınca Kurulca çıkarılacak ikincil düzenlemeler yürürlüğe girdikten
sonra, birinci fıkrada belirtilenler dışındaki kuruluşlar faaliyet izni almaksızın faaliyete
başlayamaz, birinci fıkra kapsamında faaliyette bulunan kuruluşlar da ikincil düzenlemede
belirtilecek süre içerisinde Kurula faaliyet izni başvurusunda bulımurlar. İkincil
düzenlemelerin yayımlanmasıyla birlikte Kurul birinci fıkra kapsamında faaliyet gösteren
kuruluşların yetkilendirilme işlemlerinin tamamlanması için bir süre belirleyerek, bu süre
içerisinde yetki belgesi alamayan kuruluşların faaliyetlerini sonlandırmalarım isteyebilir.
Kurul belirlediği süreleri uzatabilir. Bu fıkra hükümlerine aykırı hareket edenler hakkında
Kanunun 99/A ve 109/A maddesi hükümleri uygulanır.
(4) Yurt dışında yerleşik kripto varlık hizmet sağlayıcılar Kanunun 99/A maddesinin
birinci fıkrasında belirtilen şekildeki Türkiye'de yerleşik kişilere yönelik faaliyetlerini
Kanunim yürürlüğe girdiği tarihi takip eden üç ay içerisinde sonlandırır.
(5) Müşterilerin kripto varlıkları nakde veya nakdi kripto varlığa çevirebilmelerine ve
kripto varlıkların transferinin gerçekleştirilmesine imkân veren Türkiye'de yerleşik ATM ve
benzeri elektronik işlem cihazlarımn faaliyetleri Kanunun yürürlüğe girdiği tarihi takip eden
üç ay içerisinde sonlandırılır, faaliyetini sonlandırmayan ATM'ler mahallin en büyük mülkî
idare amirinin bildirimi üzerine işyeri açma ve çalışma ruhsatlarına ilişkin mevzuatta
belirlenen yetkili idareler tarafından kapatılır. Faaliyette bulunmaya devam edenler ve buna
imkân sağlayanlar hakkında Kanunun 99/A ve 109/A maddesi hükümleri uygulanır.
(6) Bu Kanunun 130 uncu maddesi uyarınca platformlann gelirleri üzerinden Kurul ve
TÜBİTAK bütçesine gelir kaydedilmesi uygulaması 2024 gelirleri üzerinden 2025 yılında
uygulanmaya başlanır.
(7) Kanunun 35/B ve 35/C maddeleri uyarınca çıkarılacak ikincil düzenlemeler, bu
maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde yürürlüğe konulur."
MADDE 18- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 19- Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkam yürütür.